Nokkrar athugasemdir

„Mikil óánægja greip um sig þegar Seðlabanki Íslands og Fjármálaeftirlit ríkisins sendu frá sér tilmæli þess efnis að gera skyldi upp lánin miðað skal við lægstu óverðtryggðu vexti Seðlabankans á hverjum tíma í stað umsaminna vaxta eða verðtryggingu og lægstu verðtryggðu vexti. Þrátt fyrir að fólki, sér í lagi skuldurum og þeir sem töldu sig tala fyrir þá, hugnaðist þetta ekki leiddu tilmælin til mun betri greiðsluskilmála en upphaflegir samningskilmálar um gengistryggingu gerðu."

Seðlabanki Íslands og FME höfðu einfaldlega ekkert með það að gera að gefa út þessi tilmæli. Þau voru þar að auki ólögmæt að mati talsmanns neytenda.  Og að tilmælin hefðu leitt til betri skilmála er nú ekki endilega rétt og bendi ég t.d. á grein Þorsteins Siglaugssonar hagfræðings sem skrifaði grein í Morgunblaðið (Morgunblaðið ætti að birta aðsendar greinar á vef sínum eins og gert er hjá Fréttablaðinu til að hægt sé að finna þær á netinu) í sumar og sýndi útreikninga. Í stuttu máli, gátu óverðtryggðu vextirnir leitt til lækkunar á skammtímalánum og sérstaklega ef þau voru tiltölulega nýleg. En það var önnur saga með langtímalán eins og húsnæðislán (ath. þessi dómur á ekki aðeins við um bílalán heldur gengistryggð lán), þá sýndu útreikningar Þorsteins að óverðtryggðir vextir SÍ myndu vera töluvert óhagstæðari fyrir neytendur.

„Niðurstaða héraðsdóms var ekki ósvipuð tilmælunum og kvað á um að miða skyldi við lægstu óverðtryggðu vexti Seðlabankans hverju sinni. Var þessi leið valin frekar en að miða við verðtryggingu og vexti samkvæmt því þar sem það væri hagfelldara fyrir lánþega. Var þetta stutt rökum um neytendaverndarsjónarmið."

Niðurstaðan var alveg eins og tilmælin, lægstu óverðtryggðu vextir Sí. Dómarinn Arnfríður Einarsdóttir, komst að þeirri niðurstöðu að lánveitandi og lántaki hefðu samið um e.k. verðtryggingu og því hefði verið rökréttara hjá dómaranum að velja verðtryggða vexti en ekki óverðtryggða. (Þetta stemmir reyndar ekki hjá dómaranum, til þess að lántaki og lánveitandi hefðu getað samið um e.k. verðtryggingu hefði lántakandi mátt vita að lánið væri ekki í erlendri mynt eins og lánin voru ávallt markaðssett og kynnt, heldur í íslenskum krónum með verðtryggingu við erlenda gjaldmiðla. En það vissu lántakendur ekki. Og ekki heldur fyrrum seðlabankastjóri Eiríkur Guðnason, hann taldi að þetta væru gjaldeyrislán en ekki gengistryggð lán. Það eru heldur engin neytendaverndarsjónarmið að redda lögbrjótunum.

Myntkarfan fyrir dóm á morgun

Athugasemdir

[Hrúturinn (IP-tala skráð) 5.9.2010 kl. 23:17]

Kjarni málsins er að það verður að slátra púkanum á fjósbitanum = verðtryggingunni = okurvöxtum.  Búið er að ljúga að sauðsvörtum (hmm, hmm) almenningi að hún sé einhvers konar náttúrulögmál !Eina lögmálið við verðtrygginguna er að hún bítur í skottið á sér og viðheldur verðbólgu. Enda þekkist fyrirbærið ekki hjá siðmenntuðum þjóðum. Þó hækka þyrfti samningsvexti eitthvað væri það skárra. Þá væri t.d. hægt að gera raunhæfar áætlanir í fyrsta skipti í áratugi. Ef almenningur sekkur í kviksyndi okursins þá einfaldlega sökkva fjármagnseigendur með.