Kæra til áfrýjunarnefndar neytendamála

Fyrir áhugasama set ég inn þessa kæru til áfrýjunarnefndar neytendamála vegna úrskurðar Neytendastofu í máli mínu nr. 35/2010 gegn SP-fjármögnun. Það vantar flest fylgiskjölin en menn geta hugsanlega öðlast innsýn inn í vinnubrögð Neytendstofu við lestur kærunnar.

 

Kæra á úrskurði Neytendastofu

mál nr. 35/2010 dags. 3. ágúst 2010

Löglærðir sérfræðingar Neytendastofu sem hafa m.a. það hlutverk að treysta öryggi og réttindi neytenda í viðskiptum virðast  augljóslega ekki ráða við einfalda, stutta og skýra kvörtun mína vegna viðskiptahátta SP fjármögnunar sem send var embættinu 22. 10. 2009.  Ákvörðun Neytendastofu er hér með kærð til áfrýjunarnefndar neytendamála og þess óskað að nefndin byggi ákvörðun sína á því  sem fram  kemur í erindi mínu til Neytendastofu en ekki á tilbúningi eins og sérfræðingar embættisins gera. Ekki er gerð athugasemd við þau ákvörðunarorð Neytendastofu að SP fjármögnun hafi brotið lög vegna vaxtaálags.

Rökstuðningur fyrir kæru

(atriði úr ákvörðun Neytendastofu sem mestu skipta eru tekin út og þeim svarað fyrir neðan, undirstrikun er mín)

 

Á bls. 16, lið 5 í ákvörðun NS segir m.a.:  „Í erindi kvartanda er bent á tvær breytingar sem gerðar hafi verið á samningnum.  Á forsíðu samningsins hafi verið bætt eftirfarnandi málsgrein: „Leigutaki lýsir því yfir.... áhrif til hækkunar." Þá sé kaupverð bifreiðarinnar hærra á stöðuyfirliti en á samningi aðilanna.

Athugasemd kæranda:
Ég benti ekki á tvær breytingar sem gerðar hefðu verið á undirritaða samningnum og ósamþykkta samningnum  sem SP fjármögnun sendi mér.  Með kvörtun minni  til Neytendastofu sendi ég hlekk á blaðagrein þar sem ég fjallaði m.a. um þau atriði sem eru ekki samhljóða í samningunum tveimur. Benti ég Neytendastofu á að kynna sér efni hennar (fskj.nr. 6) Auk þess  er atriði nr. 2 sem Neytendastofa vísar í á bls. 16  (munur á kaupverði bifreiðar) ekki mismunur á samningsformunum tveimur heldur mismunur á stöðuyfirliti  og lánssamningi (fskj. nr. 3 og 5).

 

Það sem ólíkt er með samningunum tveimur er: 

1.       Samningsvextir

2.       Lántökukostnaður (hlutfallstala kostnaðar)

3.       Í lið lll hefur texta verið breytt og samningurinn sagður 50% gengistryggður

4.       Texti fyrir ofan dags. og undirritun bætt inn

5.       Greiðsluáætlun: afborgun, vextir, gr.gjald..... ekki eins

 

Á bls. 16 í ákvörðun NS segir: „Af skoðun á hinum ólíku samningum má ljóst vera að breytingarnar hafa ekki haft áhrif á innheimtu lánsins eða stöðu lántakanda." 

Athugasemd kæranda:
Þetta er rangt. Í fyrsta lagi byggist úrskurður NS einmitt á því að SP hafi brotið lög með því að innheimta  vaxtaálag sem ekki var tilgreint á undirritaða samningnum en hafði verið bætt inn í óundirritaða  samninginn.  Í öðru lagi eru innheimtar gengistryggðar afborganir af láninu og orðinu „gengistryggður"   bætt inn í ósamþykkta samninginn sbr. lið 3 hér ofar. Undirritaði samningurinn er því í raun ekki gengistryggður. Í þriðja lagi var innheimt 450 kr. greiðslugjald en ekki 150 kr.  (og sjá aftur liði 1-5 hér ofar).

Á bls. 1 í  ákvörðunar NS segir : „Í þriðja lagi séu upplýsingar um prósentuhlutfall vaxta villandi þar sem á greiðsluyfirliti með samningnum komi fram að vextir séu 5,77% en á yfirliti yfir stöðu samningsins frá 28. september 2008 komi fram að vextir séu 5,24%."

Athugasemd kæranda:
Í  mgr. 2 í kvörtun minni til NS segi ég að það séu þrjár mismunandi útgáfur af samningsvöxtum og tel upp dæmin. Að vextirnir séu þrennskonar ítreka ég með því að segja: „Það eru s.s. 3 mismunandi útgáfur af samningsvöxtum."

Á bls. 1 í ákvörðun NS segir einnig: „Í fyrsta lagi er kvartað er (sic) yfir því að í samningnum komi ekki fram hvort vextir séu fastir eða breytilegir."   Þá segir í ákvörðuninni á bls. 17: „Í gögnum málsins kom fram að af einhverjum ástæðum hafi vextir af íslenskum hluta lánsins í nokkra mánuði verið reiknaðir sem breytilegir en ekki fastir. Sú gjaldtaka hefur verið leiðrétt. 
Á bls. 10 í ákvörðun NS segir einnig: „Kvartað er fyrir því að ekki komi fram hvort vextir af íslenskum hluta lánsins séu fastir eða breytilegir ..."

Athugasemd kæranda:
Það var ekki kvartað undan því að vextir á íslenska hlutanum hefðu breyst heldur eins og segir í kvörtuninni að það komi  ekki fram „hvort vextir séu breytilegir eða fastir." Þetta kemur líka fram á bls. 1 í ákvörðun NS.  Reynir Logi lögmaður SP segir í greinargerð sinni (sjá líka bls. 8 í ákvörðun NS ) að vextir hafi verið fastir á íslenska hluta lánsins á „eldri" samningum (án þess að skýra nánar hvað átt er við með „eldri" samningum).  Lagði ég þá fram póstsamskipti við starfsfólk SP sem sögðu að vextir væru ekki fastir á íslenska hlutanum á „eldri" samningum  heldur breytilegir.  Með öðrum var ég  að sýna fram á að vextirnir væru „bara einhvernvegin."  Á þessum kvörtunarlið taka sérfræðingar Neytendastofu ekki en láta sem ég hafi verið að kvarta undan því að SP hafi á tímabili innheimt hærri vexti  á þeim hluta sem  var í íslenskum krónum en þeir vextir áttu að vera fastir í mínu tilfelli (og virðist ég hafa verið eini lántakandinn hjá SP með fasta vexti á ísl. hlutanum, vextirnir voru festir eftir að ég gerði athugasemd við vaxtabreytingu þar sem ég hafði fengið þær upplýsingar við lántöku að þeir væru fastir). Eins fara sérfræðingar NS með rangt mál þegar þeir segja: „Kvartað er yfir því að ekki komi fram hvort vextir af íslenskum hluta lánsins séu fastir eða breytilegir ..."  Það var ekki aðeins kvartað undan íslenska hlutanum heldur vöxtunum almennt, þ.e., að á samningi kæmi ekki fram hvort vextir væru fastir eða breytilegir! 

Þá segir á bls. 16 í ákvörðun NS: „Í þessu máli deila aðilar um reikniaðferðir við útreikning á myntkörfunni SP5. Upplýsingar um myntkörfuna hafa þó legið fyrir hjá SP frá stofnun hennar, þann 5. maí 2004, sbr. upplýsingar á vefsíðu félagsins.

Athugasemd kæranda:
Hér eru sérfræðingar NS að vísa í töflur á bls. 13 í úrskurði sínum sem er hluti af áliti hagfræðingsins sem fenginn var til aðstoðar í máli þessu hjá Neytendastofu. Þessar upplýsingar SP voru ekki settar inn á vef félagsins fyrr en í lok okt. 2009, eftir að ég sendi mál mitt til Neytendastofu og eftir að ég skrifaði grein í Morgunblaðið 28.10.2009 sem fjallaði um útreikninga á gengi SP5 myntkörfu SP fjármögnunar (fskj. nr. 14).

SP fjármögnun setti þá inn á vef sinn sérstaka tilkynningu vegna þessara útreikninga minna, nokkuð sem félagið hefði varla þurft að gera ef ljóst hefði verið hvernig myntkarfan væri útreiknuð (fskj. nr. 15).

Til eru afrit af vef SP  allt til mars 2008 og er þessar upplýsingar þar hvergi að finna. Afritin  má finna á eftirfarandi slóð: http://web.archive.org/web/*/http://www.sp.is

Athyglisvert að Neytendastofa og óháður nafnlaus sérfræðingur sem fenginn var til að aðstoða embættið, noti þessar upplýsingar á vef SP gagnrýnislaust máli sínu til stuðnings (ath. það er verið að leggja fram gögn til Neytendastofu sem sýna glögglega mikla óreiðu  hjá lánveitanda).

Ég legg einnig  fram tölvupóst frá Reyni Loga lögmanni SP þar sem hann svarar spurningu minni um hvenær tilkynning um þessa útreikninga á myntkörfunni var sett inn á vef SP.  Lét ég Matthildi hjá Neytendastofu einnig vita af tilkynningunni (fskj.nr. 12 og 13).  Eins og segir í áliti hagfræðingsins: „eru þær hlutfallstölur sem gefnar eru upp á vefsíðu SP fjármögnunar þau hlutföll sem voru virk við gangsetningu vísitölunnar. Þó það komi ekki fram.  Ath. Neytendastofa tekur af einhverjum ástæðum út undirstrikaða hlutann úr áliti sérfræðingsins í ákvörðun sinni en sá hluti er mér í máli þessu og öðrum neytendum í hag) (fskj. nr. 11 bls. 1). 
Þessar upplýsingar ættu að sjálfsögðu að koma fram í lánssamningum og kynningarefni félagsins. Framsetningin gefur til kynna að þetta séu hlutföllin við lántöku en ekki hlutföllin  fyrir einhverjum árum síðan eða við stofndag. Lántakendum kemur lítið við hvernig  hlutföll körfunnar voru mánuðum eða árum áður en lánið er tekið.
Í kvörtun minni geri ég athugasemd við að hlutföll myntkörfunnar innbyrðis hafi breyst og líka hlutföllin milli íslenska hlutans og myntkörfunnar.  Eins mætti ætla að lögmaður SP hefði vísað í þessar upplýsingar á síðu félagsins þegar ég spyr hann út í þessar breytingar á hlutföllum í lok sept. 2009 (fskj.nr.2 ) í stað þess að leggja til að ég fengi mér lögfræðing. Ef myntkarfan samanstendur af „magni mynta" en ekki prósentuhlutföllum, ætti auglýsingarefni að sjálfsögðu að sýna „magn mynta" en ekki prósentuhlutföll (fskj. nr.10). Lánssamningar sömuleiðis.

ERLENDA MYNTKARFAN SP5

40% 25% 20% 15%

Evra Bandaríkjadollar Svissneskur franki Japanskt jen

 

 

 

 

Sjá framsetningu einnig hér:

 

 

Lagatilvísanir:

Þær sömu og í bréfi Neytendastofu til SP fjármögnunar og/eða aðrar að áliti áfrýjunarnefndar neytendamála.

 

Fylgiskjöl

1.       Kvörtun til Neytendastofu

2.       Fylgiskjal með kvörtun til NS, tölvupóstsamskipti við lögmann SP

3.       Fylgiskjal með kvörtun, undirritaður samningur við SP

4.                    Fylgiskjal með kvörtun, ósamþykktur „samningur" við SP

5.       Fylgiskjal með kvörtun, stöðuyfirlit (staða samnings)

6.       Blaðagrein, vísað í, í kvörtun til NS

7.       Bréf Neytendastofu til SP fjármögnunar

8.       Fyrri greinargerð SP til Neytendastofu

9.       Svar mitt við greinargerð SP ásamt fylgigögnum

10.     Greinargerð nr. 2 frá SP

11.     Sérfræðiálit hagfræðings  fyrir Neytendastofu

12.     Tölvupóstsamskipti við lögmann SP vegna tilkynningar SP um útreikninga

13.     Tölvupóstsamskipti við Matthildi hjá Neytendastofu v. útreikninga
          á heimasíðu SP

14.     Grein birt í Mbl. 28.10.2009 - útreikningar á SP5

15.     Tilkynning SP v. útreikninga á gengi myntkarfa SP

16.     Ákvörðun Neytendastofu

 

 

 

Reykjavík, 30. ágúst 2010

 

Þórdís B. Sigurþórsdóttir
kt.030964-5279
Fjóluhvammur 4, 220 Hafn.